Lidershipi i suksesshëm

LIDERSHIPI I SUKSESSHËM
– sipas vizionit Kur’anor dhe Studimeve bashkëkohore –

Prof. Dr. Hfz. Hajredin HOXHA

PËRMBAJTJA

Fjala e autorit me rastin e botimit në shqip 13
Fjala e recensentit Prof. dr. Milazim Krasniqi 19
Fjala e recensentit Prof. dr. Naser Ramadani 21
Fjala e recensentit Dr. Musli ef.Verbani 25
Fjala e përkthyesit 29

Parathënie 31
Prezantim kur’anor i disa modeleve të suksesshme dhe të tjera të dështuara në lidership 32
Shkaqet e përcaktimit për këtë temë studimi 43
Objektivat e studimit 43
Metodologjia e ndjekur gjatë studimit 44
Kush janë target grup i këtij studimi? 44
Problematika e studimit 45
Si ta aplikojmë këtë studim që të përfitojmë prej tij 46
Studime paraprake 48
Terminologjia e studimit 51

Kapitulli I:
KORNIZA TEORIKE E LIDERSHIPIT MODERN
55

1.HYRJE NË TEORITË E LIDERSHIPIT MODERN 57
1.1. Qasja e mbështetur në tipare 60
1.2. Qasja kontingjente 66
1.3. Qasja situacionale e lidershipit 72
1.4. Trendet bashkëkohore të lidershipit 74

2. KOMPONENTËT E LIDERSHIPIT 85
2.1. Komponentët thelbësorë të lidershipit 85
2.2. Nivelet e lidershipit 93
2.3. Dallimi ndërmjet liderit dhe kryetarit 95

3. BURIMET E FUQISË SË LIDERSHIPIT DHE TIPARET E LIDERIT TË SUKSESSHËM 101
3.1. Burimet e fuqisë së liderit 101
3.2. Kur’ani paraprin studimet moderne 104
3.3. Virtytet morale dhe shpirtërore të liderit të suksesshëm 107
3.4. Tiparet administrative dhe menaxheriale të liderit të suksesshëm 111

Kapitulli II:
PËRKUFIZIMI I LIDERSHIPIT:
KONTEKSTI DHE KONOTACIONET KUR’ANORE
115

1. Kuptimi literal dhe terminologjik i lidershipit dhe lidhjet ndërmjet tyre 117
1.1. El-kijade ndërmjet kuptimit literal dhe terminologjik 117
1.2. Konotacioni i konceptit el-usvetu el-haseneh: autenticiteti dhe vazhdimësia e tij në Kur’anin Fisnik 127
1.3. Terminologjia e lidershipit në kontekstin kur’anor 134
2. Lidershipi edukativ dhe fushat e tij në Kur’anin Fisnik 146
2.1. Fusha e kredos e manifestuar në njëshmërinë e Allahut xh.sh. – monoteizmin 151
2.2. Fusha e meditimit në gjithëpërfshirjen e dijes së Allahut xh.sh. dhe mundësitë e pakufizuara të Tij, dhe vetëvëzhgimin tonë si rezultat i këtij meditimi 159
2.3. Fusha shoqërore e manifestuar në urdhërimin për të mirë dhe ndalimin nga e keqja 163
2.4. Fusha personale e moralit dhe sjelljes 175

Kapitulli III:
SHEMBUJ TË LIDERSHIPIT TË SUKSESSHËM
DHE TË DËSHTUAR NGA PRIZMI KUR’ANOR
191
1. Lidershipi i drejtë në zbatimin e rregullave të fesë dhe shtetit 192
1.1. Shtigjet e ripërtëritjes së kërkuar 192
1.2. Komponentët e sheriatit islam dhe kushtet e vendosjes së tij si autoritet në tokë 196
1.3. Harta e rrugës që çon në fitimin e pushtetit dhe epërsisë në tokë 204
2. Shembuj të lidershipit të suksesshëm nga prizmi kur’anor 214
2.1. Lidershipi muhamedan në fushën ushtarake dhe civile 215
2.2. Lidershipi jusufian në fushën financiare 232
2.3. Lidershipi musajian në fushën e këshillimit dhe konsulencës 240
2.4. Lidershipi sulejmanian dhe belkizian në fushat e besimit dhe sigurisë 251
2.5. Modeli dhulkarnejnian i lidershipit 287
3. Lidershipe të dështuara nga prizmi kur’anor 315
3.1. Pesë shembuj të lidershipit të dështuar 315
3.2. Distancimi i liderëve dështakë nga pasuesit e tyre 323

Kapitulli IV:
TIPARET PERSONALE DHE FORMAT E LIDERSHIPIT TË SUKSESSHËM
329

1. Tiparet personale 331
Shembuj të personaliteteve të dështuara në administratë dhe lidership të cilët i kam njohur nga afër, kam bashkëjetuar me ta dhe kam shkruar për ta 331
1.1. Përkufizimi i personalitetit individual 337
1.2. Komponentët dhe parametrat e personalitetit individual 340
1.3. Teoritë e personalitetit individual 343
1.4. Faktorët që ndikojnë tek personaliteti individual 351
1.5. Llojet e personalitetit individual 353
2. Format e lidershipit 401
2.1. Lidershipit autokratik apo diktatorial: pikat e forta dhe të dobëta 402
2.1.1. Sjelljet e liderit autokrat 402
2.1.2. Meritat e liderit autokrat 406
2.1.3. Mangësitë e liderit autokrat 407
2.2. Lidershipi demokratik dhe shtyllat e tij 411
2.2.1. Zhvillimi i raporteve njerëzore 416
2.2.2. Marrja e përbashkët e vendimeve 417
2.2.3. Delegimi i pushtetit 418
2.2.4. Defektet e lidershipit demokratik 418
3. Lidershipi kaotik 421
Krahasim ndërmjet tre stileve të lidershipit 424
PËRMBLEDHJE ME RËNDËSI TË MADHE………………………427

Kapitulli V:
PËRMBLEDHJE TË SHKURTËRA BIOGRAFIKE DHE UDHËHEQËSE TË DISA PREJ LIDERËVE MË TË SUKSESSHËM DJE DHE SOT
431

Lideri i parë: EBU BEKRI R.A. 433
Lideri i dytë: OMER BIN HATTABI R.A. 436
Lideri i tretë: HALID BIN VELIDI R.A. 439
Lideri i katërt: OMER MUHTARI 442
Lideri i pestë: ALIJA IZETBEGOVIÇ 444
Lideri i gjashte: REXHEP TAJJIP ERDOGAN 447

Përfundim 452
Literatura 458
Fjalorthi 470